Ngày 04/05/1959 Nhà máy Điện Vinh hoàn thành chính thức đi vào sản xuất theo kế hoạch:
“Nhà máy điện Vinh mọc lên, đem ánh sáng tỏa khắp thành thị. Bến tàu Vinh- Bến Thủy sau chín, mười năm chiến tranh lại nhộn nhịp hơn trước. Hơn một năm qua, Nhà máy điện Vinh đã bước đầu đóng góp một phần quan trọng vào công cuộc khôi phục kinh tế ở Nghệ An. Nhà máy đã cung cấp điện cho công nghiệp, nông nghiệp địa phương . Nhờ có điện, hơn 17.000 mẫu tây ruộng ở Tây-Nam Nghệ An đã được tưới nước, cấy được hai mùa. Điện cũng đã được cung cấp cho các nhà máy xay, máy nước, gạch, xi-măng, các công trường xây dựng, các hợp tác xã, tập đoàn cơ khí.vv… Nhân dân, các cơ quan trong Thị xã được đầy đủ ánh sáng. Điện cũng đã phục vụ đài truyền thanh, rạp chiếu bóng, rạp hát, bệnh viện…”.
Trích bài báo: “Hôm nay (4/5/1959), khánh thành Nhà máy Điện Vinh hiện đại” của tác giả Hồ Văn Thương, NMĐV năm 1959 được đăng trên Báo Nhân Dân số 1875 ngày 4/5/1959.
Nhiệm vụ của Nhà máy Điện Vinh đối với 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh rất quan trọng, đó là việc phục vụ cho việc phát triển công nghiệp, nông nghiệp, quốc phòng và đời sống của nhân dân, cụ thể:
+ Cung cấp điện cho các nhà máy, các trạm bơm thủy nông, cho nhà máy nước, hệ thống bưu điện, truyền thanh, giao thông, ánh sáng công cộng, sinh hoạt cho nhân dân và điện phục vụ cho quốc phòng an ninh.
+ Tự chế tạo, thay thế các phụ tùng thiết bị cho nhà máy như Đúc ghi, Ru – lô, bàn gạt xí, ngựa cho lò, làm các tủ điện thông dụng, biển cường độ, cầu dao điện v.v…
+ Đào tạo công nhân mới cho Bộ và các Xi nghiệp bạn như: Thanh Hóa, Thái Nguyên, Việt Trì, Lào Cai…
+ Cùng với tỉnh xây dựng các xí nghiệp của địa phương như: Nhà máy xi măng Cầu Đước, Nhà máy Phốt phát, Minh Khai, Hợp tác xã cơ khí Trần Phú, Nhà máy Nước …
+ Hỗ trợ với Trung ương xây dựng các Nhà máy ép dầu, Nhà máy đường Núi Thành (Hưng Nguyên); lò cao Vinh; Nhà máy xay Vinh, Nhà máy cơ khí Vinh, Nhà máy xi măng Cầu Đước…
HỆ THỐNG PHÂN PHỐI TRUYỀN TẢI ĐIỆN
Sau khi xây lắp xong và phát điện đạt các tiểu chuẩn kỹ thuật, Điện Vinh bắt đầu sản xuất và chuyền tải bằng hệ thống đường dây tải điện 35KV và 6KV. Tại thời điểm lúc bấy giờ có đường dây 35KV cung cấp điệ trạm bơm thuộc hệ thống nông giang Tây nam Nghệ An, các Nhà máy đường Núi Thành (HưngNguyên); Nhà máy Phốt phát Nam Đàn và ánh sáng cho một số cơ quan và tư nhân.
+ Đường dây 35KV từ nhà máy đi trạm cắt Cầu Đước dài khoảng 6km. Dây dẫn M-35 đoạn này cung cấp điện cho Nhà máy Gạch và Nhà máy Xi măng ở Hưng Nguyên.
+ Đường dây số1: 35KV từ Trạm cắt Cầu Đước đi Nam Đàn dài 20,5km Dây M35 cung cấp cho các trạm bơm số 1, 2, 3, 3, 5 thuộc huyện Nam Đàn và trạm bơm số 6 (thuộc Hưng Nguyên). Nhà máy Phốt phát Nam Đàn, ánh sáng cơ quan và tư nhân ở thị trấn Nam Đàn, trường Trung cấp Nông lâm Nghệ An.
+ Đường dây số 2: 35KV từ trạm cắt Cầu Đước đi Núi Thành dài 19km, dây M35. Cấp điện cho các trạm bơm 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và Nhà máy đường Núi Thành (Hưng Nguyên).
+ Đường dây số 3: 35KV từ trạm cắt Cầu Đước đi Nghi Lộc dài 18,5km dây M16. Cung cấp điện cho các trạm bơm 14, 15, 16, 17, 18 và Nhà máy gạch Hưng Đông.
Các đường dây 6KV gồm có:
+ Đường dây 6KV đi Vinh cung cấp cho lò cao, Nhà máy xay, ánh sáng cho cơ quan và tư nhân qua các trạm 2, 3, 4, 5, 6 và trạm 7 Bệnh viện A1, Quân khu 4.
+ Đường dây 6KV đi Nhà máy nước bằng cáp ngầm; từ nhà máy nước đi Kho xăng dầu và cho nhà máy ép dầu bằng đường dây nổi.
+ Đường dây 6KV cáp ngầm cho trạm 1 cung cấp cho tư nhân cơ quan vùng Bến Thủy, Cảng Bến Thủy, Nhà máy Cưa Nghệ An.
+ Đường dây 6KV cấp điện cho Nhà máy cưa Lâm thổ sản.
+ Đường dây 6KV cấp điện cho nhà gỗ xẻ.
Máy biến thế:
+ Có 2 máy 5600KVA ở Bến Thủy. Ngoài ra một số máy ở các trạm khách hàng và trạm công cộng với tổng dung lượng toàn bộ 50.200KVA.
Tuy nhiên sản lượng sản xuất và tiêu thụ lúc bấy giờ cũng mới đạt xấp xỉ 7,5 triệu KWh/năm. Để nhanh chóng phát triển lưới điện phục vụ cho nông nghiệp, công nghiệp và các ngành. Nhà máy đã lập nên những đơn vị xây dựng đường dây (ngành đường dây) cao thế, lập đội đúc cột điện. Hình thành các công trường đường dây để thi công các công trình đường dây 35KV, 10KV, 6KV…
Từ năm 1959 đến 1965 Nhà máy Điện Vinh đã xây dựng được một số hệ thống đường dây lớn khởi điểm từ Bến Thủy và trạm cắt Cầu Đước đi khắp các miền thuộc 2 tỉnh Nghệ An – Hà Tĩnh cụ thể là:
– 1959 đường dây Vinh đi Xã Đoài (Nghi Lộc) dài 18,5km.
– 1961 đường dây Vinh đi Đô Lương dài 55km.
– 1962 đường dây Vinh đi Linh Cảm (Đức Thọ) dài 43km.
– 1964 đường dây Vinh đi Cửa Hội (Nghi Lộc) dài 9km.
– 1965 đường dây Vinh đi thị xã Hà Tĩnh dài 45km.
Đi đôi với nhu cầu phát triển ngày cảng cao các ngành công, nông nghiệp, điện phục vụ Quốc phòng an ninh đòi hỏi ở mức độ cao hơn. Do đó từ 1963 trở đi Nhà máy đã phục vụ thêm nhiều cơ quan quân sự như: Sân bay Nghi Lộc: Đơn vị Bộ đội ở Đồi Si (Thuận Sơn – Đô Lương); Đơn vị 271 Quân khu 4; Đơn vị pháo phòng không 280 và 290; Trường bằn Đồi Nưa (ở Rạng Thanh Chương); Đơn vị bộ đội Rú Đụn (Nam Đàn); Công sự của Quân khu 4 (ở Nam Thanh – Nam Đàn).
Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ I Nhà máy Điện Vinh (1959-1960), đồng chí Hoàng Đình Từ được bầu làm bí thư Đảng ủy, Đồng chí Trần Ngôn Hoạt làm Giám đốc.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Nhà máy Điện Vinh lần thứ II khai mạc ngày 12/5/1960 đã bầu ra ban chấp hành gồm 9 đồng chí. Đồng chí Trần Ngôn Hoạt được bầu làm Bí thư Đảng ủy Nhà máy
Tất cả CBCNV Nhà máy Điện Vinh đã hưởng ứng nhiệt tình, sôi nổi cuộc vận động hăng hái thi đua yêu nước, phát huy tinh thần tự lực cánh sinh, thực hiện thắng lợi đường lối công nghiệp XHCN do Liên hiệp Công đoàn Nghệ An phát động. Tính đến cuối năm 1964 Nhà máy Điện Vinh đã được công nhận 10 tổ lao động xã hội chủ nghĩa. (Năm 1961: tổ K vận hành máy Turbine; năm 1962: Tô K, vận hành máy Turbine; Tổ quản lý cao thế Vinh; Năm 1963: Tô Kỵ vận hành máy Turbine; Tô quản lý cao thế Vinh; Tổ K, vận hành lò; Năm 1964: Tổ K vận hành máu Turbine, Tổ quản lý cao thế Vinh; Tổ K, vận hành lò : Tổ hóa chất).
Trong giai đoạn này CBCNV Nhà máy Điện Vinh đã sôi nổi thực hiện các phong trào thi đua như phong trào “Duyên Hải”, phong trào “4 biến”, phong trào hợp lý hóa sản xuất, cải tiến kỹ thuật, trong phong trào tình nguyện vượt mức kế hoạch Nhà nước …Nổi bật nhất cho phong trào thi đua lúc bấy giờ là việc cải tiến phễu than làm lợi mỗi năm 2000 ngày công, giảm nhẹ cường độ lao động và giữ gìn sức khỏe cho công nhân. Đặc biệt có phong trào thi đua đốt than cám K4, K5 để giành than don xuất khẩu. Qua 6 tháng thí điểm và đạt kết quả tốt. Kết quả này được Cục Điện lực công nhận và cho áp dụng ở các nhà máy cùng loại (Lào Cai, Việt Trì). Thành công của việc đốt than cám thay than don đã làm lợi cho Nhà nước rất lớn.
Qua phong trào này nhiều điển hình tiên tiến, tập thể, cá nhân được tuyên dương khen thưởng. Tiêu biểu là K4 vận hành lò được Chủ tịch nước khen thưởng và được tuyên dương là tổ lao động XHCN. Đồng chí Lại Nguyên Tư là kỹ thuật viên, tổ trưởng sản suất, Bí thư đoàn Nhà máy, chấp hành tỉnh đoàn Nghệ An, Ủy viên Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An, Ủy viên Chấp hành Hội khoa học kỹ thuật tỉnh Nghệ An 3 năm liền được công nhận là chiến sĩ thi đua; được thưởng “Huy hiệu thanh niên tích cực XHCN” được tặng huân chương Lao động hạng III và được dự Hội nghị Liên hoan thanh niên tích cực lao động XHCN toàn miền Bắc. Do những cống hiến to lớn trong phong trào thi đua năm 1960. Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa đã tặng huân chương lao động hạng Hai cho cán bộ công nhân viên chức Nhà máy Điện Vinh.
Đại hội Đảng bộ Nhà máy Điện Vinh khóa III khai mạc ngày 17/12/1961. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành gồm 9 đồng chí do đồng chí Vũ Đình Thân làm Bí thư Đảng ủy, đồng chỉ Thái Tảo – Giám đốc làm Phó bí thư; đồng chí Trần Xuân Lược, ủy viên Thường vụ phụ trách Công đoàn; đồng chí Lại Nguyên Tư, Ủy viên ban chấp hành phụ trách đoàn thanh niên.
Đại hội đã đánh giá sự cống hiến to lớn phong trào thi đua trong nhiệm 1 kỳ vừa qua của toàn Nhà máy và đề ra những mục tiêu để phấn đấu cho việc thực hiện nhiệm vụ kế hoạch năm 1962 đó là: “Phát huy thắng lợi của năm 1960, nhất là thắng lợi bước đầu của cuộc chỉnh huấn vừa qua, ra sức khắc phục tư tưởng chủ quan, thỏa mãn, cầu an, ngại khó, chống tư tưởng cục bộ, tự do, kinh doanh đơn thuần: động viên toàn Đảng bộ và toàn thể cán
bộ công nhân, viên chức đẩy mạnh phong trào thi đua tiến lên một bước mới, vươn lên với một khí thế mạnh mẽ quyết tâm phấn đấu, (tất cả cho 365 ngày sản xuất an toàn tuyệt đối), vượt mức toàn diện và vững chắc kế hoạch năm 1962 góp phần đưa ngành điện lực vào chính quy hóa”.
Sau Đại hội Đảng lần thứ III của Nhà máy, không khí thi đua lao động sản xuất sôi nổi được toàn thể cán bộ công nhân viên hưởng ứng, nhất là phong trào thi đua đảm bảo vận hành an toàn. Nổi lên trong phong trào thi đua này là Phân xưởng Tua bin luôn luôn dẫn đầu phong tráo. Chính vì vậy tổ 3 Tua bin được Chủ tịch nước tặng Lao động hạng Ba. Đồng chí Đàm Văn Dường là kiện tưởng vận hành an toàn. Đặc biệt trong thời điểm này toàn Nhà máy phát động phong trào học tập và làm theo 3 điển hình tiêu biểu: Sản xuất an toàn Như Đàm Văn Dưỡng; Học tập chuyên cần như Ngô Sỹ Tuyền; Cần cù gián dị như Nguyễn Thị Tám.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Nhà máy Điện Vinh lần thứ IV khai mạc ngày 12/1/1963. Đại hội bầu BCH gồm 11 đồng chí do đồng chí Nguyễn Trung làm Bi thư Đảng ủy; đồng chí Thái Táo – Phó bí thư, phụ trách Nhà máy; Đông chỉ Trần Xuân Lược – Thường vụ phụ trách Công đoàn. Đồng chí Võ Phi Diễn – Ủy viên chấp hành, phụ trách thanh niên.
Đại hội đã đưa ra nhiệm vụ trọng tâm của năm 1963: Nâng cao hơn nữa công tác quản lý kỹ thuật, trong sản xuất phải quán triệt khẩu hiệu “Tất cả cho 730 ngày sản xuất an toàn và tiết kiệm; mở rộng lưới điện để đáp ứng yêu cầu về điện cho kế hoạch phát triển công, nông nghiệp của tỉnh nhà. Hoàn thành toàn diện và vượt mức kế hoạch Nhà nước 1963. Nâng cao hơn nữa công tác quản lý kinh tế. Đẩy mạnh phong trào thi đua với Duyên Hải đưa phong trào càng đi vào bề sâu. Củng cố tổ chức Đảng và giáo dục, xây dựng các tổ chức quần chúng lớn mạnh.
Báo cáo của Đại hội đã cho thấy năm 1962 đã thu được kết quả thắng lợi to lớn: Giá trị tổng sản lượng vượt 13.5%; Năng suất lao động vượt 14,4%; Giá thành hạ 2,28%. Nhà máy hoàn thành kế hoạch năm 1962 vượt trước 28 ngày.
Nhà máy được xây dựng với sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô Sau đại hội không khí thi đua sôi nổi, với tình thần khẩn trương liên tục, toàn nhà máy đã phấn đấ tháng 4 ngày kế hoạch năm 1963. Giá trị tổng sản lượng vượt: 13,18%; Sản lượng điện sản xuất ra vượt: 10,99%; Giá trị công việc có tính chất công nghiệp vượt: 10,82%; á trị xây dựng mới vượt: 12,44%; Nộp tích lũy cho Nhà nước vượt kế hoạch: 20,30%.
Do những thành tích đã đạt được trong năm 1963. Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đã tặng thưởng huân chương lao động hạng Hai cho cán bộ công nhân viên chức Nhà máy Điện Vinh. Huân chương Lao động hạng Hai cho tổ Vận hành tua bin.Huân chương Lao động hạng Ba cho tổ Quản lý cao, hạ thế về thành tích thực hiện kế hoạch Nhà nước.
Năm năm từ khi chính thức nhận kế hoạch Nhà nước giao (1959) đến hết 1963 nhịp độ sản xuất đang trên đà phát triển, không khí thi đua lao động sản xuất đảm bảo an toàn sản xuất điện của cán bộ, công nhân viên chức Nhà máy Điện Vĩnh sôi nổi, thu được kết quả cao, tạo điều kiện cho mọi ngành kinh tế, chính trị, xã hội ở Nghệ Tĩnh cùng phát triển.
Đại hội đại biểu Đảng bộ Nhà máy Điện Vinh lần thứ V khai mạc ngày 30/01/1964.Sau hơn một ngày làm việc đại hội đã nhất trí đánh giá đúng mức thành tích và khuyết điểm, đồng thời đã đề ra phương hướng nhiệm vụ năm 1964.
Năm 1964 là năm thứ 4 của kế hoạch 5 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội. Quán triệt tinh thần Nghị quyết 8 của trung ương và Nghị quyết 7 của tỉnh Đảng bộ, nhận thức rõ vai trò, vị tri của ngành Điện lực là phải đi trước một bước để phục vụ kịp thời cho công nông nghiệp, thủ công nghiệp và các hoạt động khác, đặc biệt là phục vụ cho nông nghiệp, góp phần đẩy mạnh phát triển nông nghiệp của hai tỉnh Nghệ An và HàTình với tốc độ nhanh.
Sau đại hội, toàn nhà máy đã dấy lên không khí thi đua lao động sản xuất sôi nổi, tốc độ sản xuất ở các bộ phận đều phát triển và thu được kết quả to lớn. Thời điểm này Nhà máy Điện Vinh là cái nôi của phong trào vận hành an toàn của toàn ngành điện lực miền Bắc.
Đối với trong tỉnh Nhà máy Điện Vinh là một trong những đơn vị điển hình các phong trào thi đua của tỉnh. Mỗi lần khách đến tham quan đều nhìn thấy tận mắt quang cảnh một nhà máy điện hiện đại, xanh, sạch, đẹp, nếp làm việc, lao động, giao nhận ca nghiêm túc khẩn trương.
Điển hình phong trào thi đua của Nhà máy có tổ 2 Tua bin được công nhận là tổ lao động xã hội chủ nghĩa đầu tiên đảm bảo trên 1000 ngày vận hành an toàn tuyệt đối và được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Hai và tặng Huân chương Lao động hạng Ba cho Tổ quản lý Cao thế.
Nhà máy Điện Vinh là đứa con đầu lòng của ngành điện miền Bắc xã hội chủ nghĩa, Nhà máy cũng là nơi đào tạo cung cấp cho ngành Điện và các ngành khác nhiều cán bộ quản lý và công nhân kỹ thuật nòng cốt.